Henüz oluşma sürecinde olan bir bebek yıldızın destansı patlaması, muhteşem bir Hubble görüntüsünde yakalandı.
Yaklaşık 1.250 ışık yılı uzaklıkta, Orion moleküler bulut yıldızı bölgesinde, bir ön yıldızdan gelen jetler, bulutu süpersonik hızlarda delerek gazı ısıtıyor ve ışıltılı bir şekilde parlamasına neden oluyor. Bu kozmik etkileşimin sonucu, Herbig-Haro nesnesi olarak bilinen kısa ömürlü, güzel ve parlak bir yapı olarak karşımıza çıkıyor.
Bu özel Herbig-Haro nesnesi, Samanyolu'nda gözlemleyebildiğimiz en muhteşem fenomenlerden biri olan HH 34 olarak adlandırılıyor. Ama hepsi bu kadar değil. Bu kısa süreli patlamalar, bebek yıldızların nasıl doğduklarını anlamamıza yardımcı olabilecek ipuçları içeriyor.
Fotoğraf: Bebek yıldız patlaması HH 34.
Bir Herbig-Haro nesnesinin oluşması için belirli bir dizi koşulun gerçekleşmesi gerekir. Süreç, protostar olarak bilinen bir bebek yıldızla başlar. Protostarlar, kendi yerçekimi altında çöken moleküler bir buluttaki yoğun gaz ve toz kümelerinden oluşur. Bu göksel beşik döndükçe, önyıldızlar etraflarındaki buluttan malzeme toplamaya başlar.
Bu süreç sırasında, protostar, kutuplarından güçlü plazma jetleri püskürtebilir. Protostarın etrafında dönen malzemenin bir kısmınının manyetik alan çizgileri boyunca aktığı düşünülüyor.
Bu manyetik alan çizgileri parçacıkları hızlandırır, böylece malzeme kutuplara ulaştığında, paralel jetler olarak uzaya fırlatılır. Aşırı yüksek sıcaklıklar malzemeyi iyonize ederek plazmaya dönüştürür.
Fotoğraf: HH 34'ün 2015 görüntüsü.
HH 34, Hubble Uzay Teleskobu tarafından defalarca görüntüledi: 1994, 1998 ve 2007'de ve 2015'te. Bu yeni görüntü ise en sonuncusu.
Herbig-Haro nesneleri hızlı geliştiğinden dolayı, bilim insanları değişiklikleri izleyebilir ve jetin zaman içinde nasıl genişlediğini gözlemleyebilir. Bu aynı zamanda bulutun genç protostarın etrafındaki haritasını çıkarmaya da yardımcı olabilir.
Yakın zamanda fırlatılan James Webb Uzay Teleskobu, bu jetler hakkındaki anlayışımızda devrim yaratacak. Kızılötesi yetenek, bu jetlerin nasıl fırlatıldığına daha fazla ışık tutmak için bir ön yıldızın etrafındaki yoğun tozlu bölgeye bakacak.
0 yorum