Bilim İnsanları Empatinin Sosyal Olarak Aktarılabileceğini Keşfetti
Araştırmacıların insanlar üzerinde uygulamış olduğu deneyler ve tekniklere göre empati bulaşıcı olabilir.

Empati, bir başkasının duygularını hissetme ve nasıl hissettiğini tahmin etme yeteneğidir ve günümüz dünyasının büyük bir bölümünde oldukça az bulunan bir niteliktir.

İyi haber şu ki, sosyal etkileşim yoluyla empati ve şefkati yayabiliriz. Bu, 50'den fazla gönüllünün eylemlerine dayalı olarak empatideki değişimleri ölçmek için tasarlanmış dört ayrı deney gerçekleştiren uluslararası bir araştırmacı ekibinin yeni bir çalışmasının sonucudur.

Katılımcıların değerlendirmeleri hem kendi raporlarına hem de beyin taramalarına dayanan empati düzeylerinin, başkalarının tepkilerini gözlemledikten sonra değişme eğiliminde olduğunu göstermiştir; bu da yeterli sayıda insanın bunu göstermesi halinde başkalarına gösterilen özen ve ilginin topluluklar arasında yayılabileceğini düşündürmektedir. Eğer bu çalışma bir şey kanıtlıyor ise, empati eksikliği de 'bulaşıcı' olabilir.

Almanya'daki Würzburg Üniversitesi'nden nörobilimci Grit Hein, "Empatik ya da empatik olmayan tepkilerin gözlemlenmesine bağlı olarak, empati derecelendirmeleri arttı ya da azaldı" diyor.

Dört deneyde de bireysel empati seviyeleri ilk olarak katılımcıların ellerine acı verici bir uyarım alan bir göstericinin videosunu izledikten sonra ölçüldü ve bir taban çizgisi oluşturuldu. Daha sonra aynı videolara yanıt veren diğer bireyler gösterildi ve empati düzeyleri tekrar ölçüldü.

Başkalarının empatik tepki verdiğini görmek katılımcılarda empati belirtilerini artırma eğilimi gösterirken, kararsızlık görmek bunları azalttı. Başka bir deyişle, gösterdiğimiz empati oldukça akışkan görünüyor ve çevremizdeki insanlardan ve ortamdan etkilenebiliyor.

Testlerden biri, araştırmacıların beynin belirli bölgelerinin nöral aktivitesini ölçmelerini sağlayan fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) özelliğine sahipti. Daha önce empatiyle ilişkilendirilmiş olan anterior insula bölgesinde değişiklikler fark edildi. Ekip, bazı matematiksel modellerin yardımıyla empati değişimlerinin taklit ya da insanları memnun etmekten ziyade gerçek öğrenmeye dayandığını gösterdi.

Hein, "Çalışmalarımızdan çıkan iyi haber, yetişkinlerde empati yeteneğini her iki yönde de uygun önlemlerle şekillendirme araçlarına sahip olmamızdır" diyor.

Empati karmaşık bir özelliktir, fedakâr bağları kolaylaştırır ve sosyal bağlar kurarken bazılarına arkadaşları ve komşuları karşısında potansiyel olarak avantaj sağlar. Bazı araştırmalar, başkalarının bakış açısını anlayabilmenin modern uygarlığın temellerinden bile sorumlu olabileceğini öne sürüyor.

Bu, empatinin (ya da eksikliğinin) bulaşıcı olabileceğini öne süren ilk çalışma değil ve bulgular her türlü senaryoda faydalı olabilir- en azından işyerinde. Örneğin, empatiden yoksun bir atmosfer, çalışanları daha az düşünceli ve başkalarını daha az düşünür hale getirme potansiyeline sahiptir.

Hein, "Empatinin uzun vadede gelişebilmesi için karşılıklı saygıya dayalı bir atmosfer gerekir" diyor. "Bir kişiye empati duymadan da saygı duyulabilir, ancak diğer kişiye insan olarak saygı duyulmuyorsa veya toplumda saygısızlık kabul ediliyorsa empati geliştirmek zordur."

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum