Beyniniz Neden Yeni Şifreleri Hatırlamanıza İzin Vermiyor?
Yeni bir çalışmadaki çoklu deneyler, belirli türdeki bilgilerin çalışan belleğe asla girmediğini gösteriyor.

E-posta parolanızı her sıfırladığınızda otomatik olarak anlamsız sayı ve harf dizisininden oluşan, geçici parolayı hatırlamazsınız. O anlık sadece oturum açmaya özen gösterirsiniz yeni bir kalıcı parola düşünmeden önce. Bireylerin dikkat etmesi gereken, ancak gelecekte ihtiyaç duyulmayan bilgilerin işleyen belleğe girip girmediği net değildir. Çin Zhejiang Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, bunun net olup olmadığını görmek istediler. Araştırmacılar, birden fazla deney yoluyla, insan beyninin bu tür bilgilerin kalmasını engelleyen mekanizmalara sahip olabileceğini keşfettiler. 19 Kasım'da Science Advances'te yayınlanan araştırmaları, insanların bir kez dikkat ettikleri ve gelecekte ihtiyaç duymayı beklemedikleri türden bilgilere kıyasla, kasıtlı olarak görmezden geldikleri bilgileri hatırlama olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldu.

Çalışmanın yazarlarından biri ve davranışsal psikoloji araştırmacısı Hui Chen, “Beynimiz sandığımızdan çok daha seçici görünüyor” dedi. Chen, insanların ayrıntılara çok dikkat ettiğinde bile bu ayrıntıların kalıcı olmayabileceğini açıkladı.

Ekip, bu tür ayrıntıların işleyen hafızaya (beyindeki geçici bilgi sahibine) girip girmediğini test etmek için katılımcıların hafızalarını test eden çeşitli denemeler yaptı. Bilim insanları, deneklere ya dikkat etmeleri ya da görmezden gelmeleri söylenen bilgileri sundular. Araştırmacılar katılımcılara renkli şekiller verdi ve onlara şekli görmezden gelmelerini ancak renge çok dikkat etmelerini söyledi. Katılımcıların tam olarak ne hatırladıklarını değerlendirmek için birden fazla test yapıldı. Testlerden biri katılımcılardan dört şekil görüntüsü içinde eğik bir çizgi aramalarını istedi. Bir görüntünün rengi, şekli veya hem rengi hem de şekli başlangıçta sunulanla aynıydı. Araştırmacılar, önceki araştırmalara göre katılımcının çalışma belleğindeki herhangi bir özelliğin dikkati dağıtacağını ve katılımcıların aradıkları eğik çizgiyi bulmaları için gereken süreyi artıracağını biliyorlardı. Başka bir test onlara aynı şekli gösterdi ve rengin değişip değişmediğini sordu. İnsanların dikkati dağıldı ve görmezden gelmeleri söylenen şeyi – şekli – dikkat etmeleri söylenenden daha iyi hatırladılar. Çalışma yazarları, sonuçların tekrarlanabilir olup olmadığını görmek için farklı numune boyutları kullanarak, göz hareketlerini kaydederek ve daha fazlasını kullanarak bu testlerin altı farklı varyasyonunu gerçekleştirdi.

Chen, "Çalışmamız, insanların çalışma belleğindeki şekilleri otomatik olarak kodladığını gösteriyor" dedi. Ayrıca, insanlar renk gibi dikkat etmeleri söylenen temel özellikleri işleyen belleklerinde saklamıyorlardı. Chen, bu sonuçların iki şekilde önemli pratik çıkarımları olabileceğini açıkladı: Birincisi, Posttravmatik Stres Bozukluğu (PTSD) olan insanlar için birçok tedavi, deneyimleri düşünmeden unutmaya yardımcı olacak taktikleri içerir. Ancak bu çalışma, hatıraları görmezden gelmek yerine hatıralara biraz dikkat vermenin tedavide ilerlemeye faydalı olabileceğini gösteriyor. İkinci olarak bu araştırma, bireylerin yakından dikkat etmeleri istendiğinde anıları gerçekte ne kadar iyi hatırladıkları gösterebilir. Dikkatli bir analiz sonrasında görgü tanığı ifadeleri potansiyel yanlışlıklar hakkında devam eden soruşturmalara katkıda bulunabilir.

Chen, "Çalışmalarımız, özellikle bu ayrıntılar ve bilgiler için hafıza konusunda çok dikkatli olmamız gerektiğini söylüyor, çünkü beynimiz çok, çok seçicidir" dedi. Yani, beyniniz geçici bir şifre dizisini hatırlamıyor olabilir, ancak düşündüğünüzden daha fazlasını hatırlıyor.

 

Kaynak:

https://www.popsci.com/science/brain-cant-remember-new-passwords/

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum