“Doğal” ne demektir, ölçütü nedir? yazacağım felsefi bir makale için lazım olacak, farklı bir bakış açısı bulmak istiyorum şimdiden teşekkürler.
Kendi kendine oluşan. Ama şöyle de bir durum var, mesela ben sana yaranmak için yapmacık bir tavır takınıyorum fakat bu yapmacıklık benim içime o kadar işlemiş ki artık bu benim için doğal olmuş. :)
Evren değişiyor; Hayatımız, düşüncelerimize göre şekilleniyor.
İşiniz zor. :) Bence, bilim ve felsefenin mutabık kalamayacağı bir kavram doğa. Genellikle "insani etkenler doğaya dahil değildir" denir. Ama gelecekte doğayı (kısmen de olsa) kontrol edemeyeceğimizi kim garanti edebilir ki? Hala evrim sürecinin ortasında olduğumuzu hatırlamakta fayda var. Marcus Aurelius'un söylediği gibi: "Evren değişiyor; Hayatımız, düşüncelerimize göre şekilleniyor..."
Doğa neredeyse sonsuz olduğundan barındırdığı fenomenlerde sonsuz düzeyde bu yüzden makalenin ana konusu ne ?
Düşünmeye başlayalım istersen: Öldürmek doğalmı? biraz düşünürsek doğal diyeceğiz,çünki doğada hayvanlar bir birini öldürüyor.Birinin ölümü diğerinin yaşamı (besin zinciri) peki cinayet doğalmı ? olmaması lazım... Adamın biri bana akla hayale gelmedik eziyetler yapıyor tüm ailemi öldürüyor, bende onu öldürüyorum. Ama devlet sen katil oldun, ben öldürecektim onu diyor, O kadar eziyetin üstüne birde hapis eziyeti çekiyorum. Peki devletin benim yerime cinayet işlemesi doğalmı? işte bu kadar karışık konuyu bilmek lazım.
Doğal göreceli bir kavramdır. İnsanlar kendileriyle ilgili konularda "beşeri" diye kendilerini diğer canlılardan ayırsalar da dünya dışından bir medeniyet için bizim kendimizce "beşeri" dediğimiz herşey insan türünün kendi doğasıdır.
Bir çizgiye " bu çizgi yamuktur" diyebilmemiz için o çizginin düz olduğu hali bilmemiz gerekir. Referansımız o düz çizgidir. Onun düz çizgi olduğu bilgisiyle önümüzde ki çizgiye " bu çizgi yamuktur" deriz. Bunu " doğal " kelimesinde ele alalım. Bu durumda doğal kelimesini yamuk çizgi olarak düşünürsek bunun karşıtı doğal olmayanlardır. Örneğin tarım alanında kulanılan doğal kelimesi ( doğal sezbe vb. ) sebzenin size faydalarına ve zararlarına göre şekillenir. Pragmatizm felsefesi devreye girer aslında biraz. Üzerinde "doğal" ve "doğal olmayan" olmak üzere iki noktası olan bi düzlem düşünün. Doğal sıfatıyla süslediğiniz kelime, ( doğal çilek mesela ) size faydalarının 'daha' çok olması nedeniyle düzlemimiz üzerinde kendisine "doğal" noktasına yakın bir noktada yer bulacaktır, belkide tam üstünde. Elbette biraz göreceli bir kavram. Bu faydacılık konusunu biraz daha açacak olursak şu örnek yerinde olacaktır; İlk çağlarda insanlar göcebe yaşam tarzıyla, nerde akşam orda sabah şeklinde yaşamışlar ve etraflarında kendilerinden olan 3-5 kişi dışında herkesi tehlike olarak görmüşler. Daha sonra anlamışlar ki birlikte yaşanıldığında işler daha kolay oluyor, birlikte yaşamak daha faydalı ve sonra yerleşik hayata geçmeye başlamışlar. Bir arada yaşamak daha sonra doğal ( normal ) karşılanmaya başlamış ve herkes ayak uydurmuş. Tabi ki birde "doğal kaynaklar" tarzında kullanılan doğal var ama onun üzerinde çok fazla bi felsefe yürütülebileceğini sanmıyorum.
![Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]](https://fizikist.com/uploads/img/uzay-calismalarinin-onemi.jpg "Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]")