Matematik dil kullanamam. Ne formülleştirecek, ne de sembolleştirecek bilgiyi hatırlıyorum. ______________ Ama sorunuza kısa bir cevap açıklama şeklinde verebilirim. Tabi cevabım bilimsel verileri kullanan bir varsayım olduğu için, doğru cevap olma ihtimali olan bir cevap, Doğru olarak değerlendirmeyin ve araştırmaya, farklı açılardan olayı ele almaya çalışın... _____________________
Bana göre foton bir enerji köpüğüdür. Dalgaların kaynaşması esnasında denizin üstünde oluşan köpükler gibi… Tek boyutludur. Bu yüzden sadece lineer, doğrusal hareket edebilir. Daha doğrusu gözlemlenebilir. Tek boyutlu olduğu için kütlesi de yoktur. ______________________
Üstelik foton kendi başına hareketsizdir. Sahip olduğu momentum ise hareketinden değil, üzerinde bulunduğu bir dalganın hareketinden gelir. Bu dalga C hızındadır ve içinde bulunduğu ortamın enerji yoğunluğuna göre hızı değişir. ________________________
Eğer fotonu, dalgaların üzerinde hareket edecek kadar hafif bir parçacık olarak hayal ederseniz, fotonun bu dalgalarla sörf yaptığını düşünebilirsiniz. Yani üzerinde bulunduğu dalgaya ve onun hareketine bağımlıdır. Böylece bu dalga farklı enerji yoğunluğuna girince, hızı değiştikçe fotonunki de değişir. Eğer bu dalga girişim yaparsa, üzerindeki fotonlarda buna uygun hareket eder. Çift delik, tek delikte de dalganın hareketi ne ise, üzerindeki foton da ona göre hareket eder. _____________________
Bana göre evrendeki enerjinin homojenleşmesi için enerjinin çok olduğu yerlerden az olduğu yerlere taşınması için 3 temel yol vardır. _______________
İlki fotonlar, tek boyutlu, doğrusal olarak enerjinin momentum olarak aktarımıdır.
İkincisi dalgalardır. İki boyutlu bir harekettir. Doğrusal değil, dalga kaynağından yayılan dalgalar şeklinde dairesel daha doğrusu küreseldir. Bizim ele aldığımız 2 boyutlu kısmı bu kürenin iç veya dış yüzeyidir.______________________
Üçüncü olarak ta, üç boyutlu olarak hacim sahibi olmuş, kütleleler yani cisimler vasıtasıyla enerjinin taşınmasıdır. ____________________
Aslında 3 durumda köken olarak aynı nesneden oluşmuş olsalar da, sahip oldukları boyutlar nedeniyle yansımaları farklıdır. ______________________
3 boyutlu bir cisim, hareketi esnasında ivmelendikçe enerji yüklenir. Ve sahip olduğu bu enerjiyi hedefine kadar aynı düzeyde, potansiyel enerji olarak taşır. Böylece uzayda ivmelendirdiğimiz bir taş, bir yere çarpmadığı ya da sürtünmediği sürece momentumunu koruyarak aynı enerji seviyesini sürdürür. _____________________
Şimdi ana konuya dönersek, Fotonun birkaç hareketi vardır. İlki dalganın üzerindeki sörf hareketi… Burada hızı ve enerjisi dalgaya bağlıdır. Yani foton enerji aktarmış olduktan sonra bile hızı aynı kalır.
İkincisi spinidir. Bu onun bir alan işgal edip, bir parçacık gibi algılanmasını sağlar. Sabittir. Çünkü kaynağında, gene üzerinde taşındıkları dalganın enerjisi vardır. Üçüncüsü ise hareket edebildiği doğrultudaki titreşimidir. Enerji düzeyi artıkça titreşimi de yüksektir. Bu da uzay-zaman dokusunda yaydığı dalgaların frekansını yükseltir. (Hayali bir topun, suda batıp çıkma esnasında suda çıkardığı dalgaların frekansı gibi hayal edebilirsiniz. Aynı değil ama benzer) . Yani yüklendiği enerji diğer iki koşul sabit olduğu için bu şekilde taşır. _____________________
Dalgalarla sörf yaptığı için bir dalga diyoruz. Ama aynı zamanda tek bir foton gözlemlendiğinde, foton olarak algıladığımız alanı izlediğimiz için parçacık diyoruz. _____________________
Bunlar işinize yarar mı ? Nasıl formüle edilir? Bilmiyorum. İşin gerçek uzmanları karar verecek buna da… Benim ki sadece verilere göre bir akıl yürütme… Daha fazlası değil…