0

büyükbaba parodoksuyla ilgili bir düşünce

günay karaoğlu 5 yıl önce 9
0
1

Bu paradoksun doğmasnın ana nedeni, teorinin ilk geliştiği ve Zaman'ın da bir boyut olarak +/- biçiminde simetrisi olabileceğinin düşünülmesiydi. Yani, paralel evrenler fikri ya da alternatif zamanlar fikri daha olgunlaşmamıştı bile. Tek bir geçmişe gideceğiniz varsayılıyordu. Ancak dalga fonksiyonu olarak, ölçüm yapıldığında bir tanesinin saptandığı ve kalanların çöktüğü fark edilince, çoklu evrenler fikri gelişmeye başladı. Bu aslında tamamen , zihinsel alışkanlık meselesi... İlke olarak Zaman yolculuğunun olabilirliğine kesinlikle katılmıyorum. Olsaydı, binlerce yıldır istenilen bu dileğin, binlerce yıl daha sürmesi ve birilerinin "şimdimize" gelip, bir şeyleri düzeltmeye, uyarmaya, haber vermeye çalışması lazımdı. Zaten Zaman'ın oluşum yapısı da bu tür bir eyleme izin vermiyor. Evren, entropi ile de aynı durumu engellemiş. Buna karşılık matematiksel olarak, 10 yıl evvelki veya 10 yıl sonraki Zaman referansınıza ulaşabilirsiniz. Pratikte ise imkansız çünkü, bu konumlara ulaşmak için ışıktan hızlı hareket gerekiyor. Bilgi, sadece siz eyleme geçtiğinizde, yani hareket ettiğinizde, bir şeyleri değiştirdiğinizde oluşuyor. Bu ise bir Planck Zaman'ı aralığa sahip. Bilgi oluştuğu anda ise diğer tüm hareket olasılıkları çöküyor. Böylece bilgi oluşumu ile sabitlenmiş tek bir çizgi üzerindeki yolumuzu oluşturuyoruz. Buna geçmiş diyoruz. Geçmiş, sadece gerçekleşmiş olan olasılığın bilgisini taşır. Diğer olasılıklar çöktüğü için, o bilgileri barındırmaz O olasılıkları da barındırmaz. Gelecek, daha bilginin oluşmadığı, bir çok olasılık içinden biri olduğu haldir. "Şimdi" anında verilecek karar/eylem ile geleceğe ait tüm diğer olasılıklar çökecektir. Bu durumda, yapabileceğiniz en iyi şey, geçmişe bakıp ders almak ve geçmişte verdiğiniz kararların, o dönemdeki "şimdi" aralığında nasıl karar vermenize etki ettiğini ve bu kararların nasıl sonuçlandığını analiz etmenizdir. Böylece günümüz şimdi anında vereceğiniz karar/eylem ile ulaşacağınızı tahmin ettiğiniz sonuç aralığını küçültebilirsiniz. Yani olasılıkları azalatabilirsiniz. Örneğin tavla oyununda düşeş atma ihtimalinizi ele alalım. Rastgele attığınızda düşeş gelme olasılığı ile (daha önceki oyunlarda zarları nasıl tuttuğunuzu ve fırlattığınızı analiz edip, tekrarlayarak) zar tuttuğunuz da düşeş gelme olasılığı aynı değildir. Bazıları bunu geleceği görme gibi de yurtturabilir ama aslında yapılan verilerin analizi ile gerçekleşebilecek olasılıkları azaltmaktır. Büyükbaba paradoksu da, aynı yapı da eğer varsanız, böyle bir olay olmamıştır. Yoksanız, bilemezsiniz olup olmadığını.

Burtay Mutlu (shibumi_tr) 5 yıl önce 0