0

Defne Yılmaz, Her şeyin kaynağı enerjidir. "Salt" enerjinin nasıl bir şey olduğunu bilemiyoruz. Ama tarif edilemeyen bir sıcaklık ve güç olduğunu biliyoruz. İşte bu sıcaklık azaldığında enerjinin davranışı belirli bazı kurallara uyduğu için kesin sayılabilecek bilgiler edinebiliyoruz. "Şişme" olayı sona erip, büyük patlama denilen genleşme normal hızına geldiğinde, sıcaklık ve yoğunluk da azalmaya başlamıştır. Ama evren dediğimiz enerji yumağı sadece çok yüksek enerjili fotonlardan oluşmaktadır. Bu fotonlar sürekli çarpışmakta, çarpışma madde dediğimiz parçacıklar ve onların karşıtları olan antimadde meydana getirmektedir. Meydana gelen bu karşıt parçacıklar da derhal çarpışmakta ve yine çok yüksek enerjili fotonlar meydana gelmektedir. Yani bilindiği kadarıyla ilk üç dakika içinde sıcaklık biraz daha düşünceye kadar tüm aksiyon budur. Sıcaklık kuark yapılanmalarına izin veren bir dereceye düştüğünde ise madde ve antimadde çarpışmaları sonucu milyarda bir oranında "madde" lehine bir tercih yapan enerji sayesinde tüm çarpışmalar sona erdiğinde tüm evren "madde" dediğimiz parçacıklar halinde yapılanma sürecine girmiştir. Evreni meydana getiren bu parçacıklar üç adettir. Elektron, aşağı kuark ve yukarı kuark. Tüm evren bu üç parçacıktan oluşmaktadır. Ama enerji azalıp çoğalan oranlarda yapılanmayı garantiye almak için bu üç parçacığın üç aile olarak daha ağır ve daha da ağır versiyonlarını da yaratmıştır. Yani; elektronun biraz daha enerjili olanı Müon ve biraz daha enerjili olanı Tau adını alır. Yine aynı şekilde kuarklar da üçerli daha ağır versiyonlarla bu "lepton"lara eşlik ederler. Yani, Aşağı-yukarı, acaip-tılsımlı ve dip-tepe kuarklar olarak üçerli gruplar meydana getirirler. (Tabii ayrıca leptonların nötrinoları da olaya dahildir.) Bunları element oluşumunu anlatmak için gerekli bilgiler olduğu için anlattım. İşte; sıcaklık 3.000 kelvin derecesine düştüğünde ortamda yapılanmış durumda olan elektronlar ve kuarkların meydana getirdiği protonlar (kuarklar tek başlarına bulunamazlar) elektriksel olarak ters yük taşıdıklarından birbirleriyle bağlanırlar. İşte bu bir elektron ve bir proton hidrojen atomunu meydana getirir. Artık bundan sonra ortamda oluşan nötronlar da bağlanma olayına dahil olurlar ve diğer elementleri meydana getirebilirler. Ama her şey sıcaklığa bağlıdır ve enerji belirli sıcaklıklarda bilinen ve kesin davranışlarda bulunur. Biz de bu sayede evrenin senaryosunu yazıp, okuyabiliyoruz.

Necmi Tüfek 6 yıl önce 0