Belirsizlik ilkesi gereği, konumu belirsiz parçacığın hareket ettiği alan darlaştıkça, momentumu yükseliyor. Bu nedenle gözlemleyebilmek için daha fazla enerji gerekiyor.
Bu Planck Sabitinden (h) kaynaklanıyordu sanırım. Çünkü (enerji=kütle=momentum) ile mesafe arasında zıt ( / ) ilişki var.
Fotonun taşıdığı enerjiyi düşünürsek; Enerji = Planck Sabiti x Frekans ( E = hf ), (h=E/f)
f = E / (6.626176 x 10-34) )= v (dalga hızı)/ λ(Dalga boyu)
Şimdi yolunu unuttum açıkçası, ama bunların dönüşümleri yapıldıkça dalga boyu azaldıkça enerji oranı artıyordu. (Dalga boyu, dalganın bir tam devrini ifade ettiği için, bu ne kadar kısa ise ulaşabileceği minimum mesafelerde artıyordu.)
Benzetme örneği ile; Elimizde motoruyla bir çamaşır makinesi kazanı olsun.
Bu kazanların üzerinde delikler vardır. Şimdi bir tane havalı tabanca ile bu kazan deliklerine plastik bilyeleri fırlatalım.
Amacımız, bu deliklerden içeri bilyeleri sokmak ve hatta mümkün ise sekenleri de geri toplayıp, kazanın içi hakkında bilgi almak olsun.
Eğer kazan duruyorsa, kazan deliklerinin hareketi (momentum eşdeğerlisi olarak kabul edelim) yoktur. Konumları biliniyordur. Deliklerden rahatça bilyeleri atarız.
Eğer kazan dönmeye başlarsa, deliklerin konumu belirsizleşmeye başlar. Kazanın dönme hızı (frekansı) artıkça, bilyeleri içine sokmak ve hatta sekmesini beklemek gittikçe zorlaşır.
Halbuki ilk cümlede yazdığım gibi, parçacığın alanı daraldıkça momentumu (hızı) artıyor.
Bu deliklerden bilyeleri sokmak ve hatta sekme almak içi, yolladığımız bilyelere daha fazla enerji yükleyip, momentumlarını artırmak zorunda kalırız.
Yani parçacıkları hızlandırmalıyız. Bilyeleri ne kadar güçlü ve hızlı atarsak, o deliklerden geçme ve sekme ihtimali artar.
Bilyelerle, gözlem esnasında kullanılan parçacıkların (fotonların) arasındaki fark; fotonların hızı sabit olduğundan, bunu momentumlarını artırarak yapıyoruz.
Aklımda kalan bu şekilde, yine de eksiklerim veya yanlışlarım olabilir. Bilgimden-hatırladıklarımdan çok da emin değilim. Konuya baktığımda, yeni bir şey gelirse, eklerim.
Arkadaşların yapacağı düzeltme ve eklemeler ile bu güzel soru bize çok şey katacak gibi...
Teşekkürler...
![Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]](https://fizikist.com/uploads/img/uzay-calismalarinin-onemi.jpg "Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]")