İnsanlar bir şeyi anlamak, açıklamak için ciddi ve iyi niyetli yaklaşım içindeyseler kızmak ne demek! Ben de sizin gibi merak ettiğim şeylere mantıklı çözüm arayan biriyim. Lütfen rahat olun.
Çift yarık olayını bildiğim kadar anlatayım;
Işık hem dalga, hem parçacık özelliği gösterir. İki yarık açıkken, ışık her ikisinden de geçer ve kendi kendisiyle girişim yapıp bazı yerlerde kuvvetlenir, bazı yerlerde sönümlenir. Bu da dalganın yarığın birinden geçiş zamanı diğeriyle aynı olmadığı için tepe ve dip noktaları çakıştığında güçlenir, ters olduğunda sönümlenir, yok oluşurlar. Bu yüzden karşıdaki algılayıcı ekranda siyah çizgilerle ayrılmış damalı bir görüntü oluşur.
(Bu görüntü ışık demetinin çoklu sonucudur. Tek bir foton ekranda sadece bir noktaya düşer. Ama tek tek fotonlar gönderip binlerce nokta oluştuğunda yine damalı ekran ortaya çıkar. Yani girişimli görüntü çoklu bir demetin sonucudur. Tek bir foton böyle bir görüntü veremez. Bu da kuantum elektrodinamiğinin, olası tüm yolların toplanıp tek bir sonuç \"ok\" bulunması kuralıyla çok güzel açıklanır.)
Tek yarık açıkken, dalga da olsa, parçacık da olsa girişim yapacak bir durum olmadığı için ekranda girişimsiz, tek düze bir görüntü oluşturur.
Dalga özelliği olan her şey böyle sonuçlar verir. Foton olsun, elektron olsun, diğer parçacıklar olsun hepsi aynıdır.
Bu deneyde önemli olan ve araştırılma nedeni olan konu şudur;
\"Foton, hangi yolun açık olduğunu nasıl bilebiliyor?\"
Çünkü deneyciler öyle ince ve ayrıntılı düzenekler kullanıyorlar ki, foton kaynaktan çıktığında açık olan çift yarık, foton daha yoldayken kapatılabiliyor. Onu kandırmaya çalışıyorlar. Ama foton her zaman hangi yoldan gideceğini biliyor.
Sonuç şudur; \"Eğer siz ışığın parçacık özelliğini ölçmek için bir düzenek kurduysanız, parçacık özelliğini görürsünüz. Dalga özelliğini ölçmek için düzenek kurduysanız dalga olarak görürsünüz. Düzeneği nasıl değiştirirseniz değiştirin mutlaka tek bir sonuç alacaksınızdır ve parçacık bunu size sağlar. İki sonuç birden alamayacağınıza göre, ışık hem dalga, hem parçacıktır...
Bu olayın zamanla değil, gidilen yolun uzunluğu veya kısalığıyla ilgisi var. Aslında ikisi de aynı anlama gelir ama, belirleyici olan \"yol\" dur. Yolu kısaltıp, uzatırsanız sonuç değişir. Zaman burada kullanılan belirleyici bir eleman değil bence.
Son olarak, zamanın tanımı benim çok basit ve nettir.
\"Uzaydır... Bir aralık, bir açıklık, bir mesafedir.\" Bu kadar basit.\"