Tamam. doğru da... Bu durumun teşhisi. Sebebi değil. Sorumuz NEDEN? Yani bunun bilimsel açıklaması nedir? Ve NİYE merkeze doğru yöneliyor? :-) Modern fizikte buna verilen cevap nedir? Bu soru yorum değil, bilimsel bilgilere dayalı yorumlama ile açıklama bekliyor...

Bunun nedeni, sorulacak en zor sorulardan biri galiba. Ayrıca görülüyor ki sorulduğunda bile anlaşılması zor bir soru. Kütle çekim dalgalarının birbirlerini sönümledikleri noktada yani dünya merkezinde gerçekten sıfır yerçekimi olup olmadığı üzerine konuştuğumuzu hatırlıyorum. Daha doğrusu sıfır yerçekimi olduğunu hesaplamalarla öngörebilsek bile etkisinin tam olarak nasıl olduğu hala tartışılmaya değer bir konu. Bu konuyla alakalı yani kütle çekim dalgalarının birbirleriyle olan etkileşimlerini araştırmadım. Fakat ışık hızının neden limit olduğunu, uzayın dokusunun taşıyabileceği en büyük titreşim/dalga olarak açıklayan çok güzel bir yazı okumuştum. Terimleri kısıtlı bilgilerimle yazıyorum lütfen takılmayın. https://www.youtube.com/watch?v=dw7U3BYMs4U Burada yapılan 2 boyutlu uzay modelinde olduğu gibi esnek plastik malzemenin üzerinde belirli gerginlikte ulaşabileceğiniz bir limit dalga hızı bulunmakta. Basit olarak uzay için de aynı mantığın yürütülmesinde bir yanlış görmüyorum. Kütle çekim dalgaları için ise dalga genliği aynı, ters iki dalganın etkileşimi, tamamen etkisiz bir alan oluşmasındaki asıl sebep olabilir. Burada ters olmak 4 ya da daha çok boyutta ters olmak olduğundan şekli tasavvur etmek neredeyse imkansız. Eğer yaklaşımım doğruysa basit olarak aynı yönde dalgalar birbirlerinin genliklerini arttırarak daha güçlü etkiye sahip olmalarına, böylece bileşke kuvvetin en büyük olduğu yerin yaklaşık olarak yüzeyde olmasını sağlıyor olabilir. Daha güzeli bu sorunuzla ivmeli hareketin etkilerini ortak yorumlamak olurdu herhalde. Tabi zaten şu ana kadar birleştirmediyseniz eğer :)

Biraz ipucu; dünya atmosferi sınırına ya da dışına yerleştirilen uyduların dünya etrafında bir dönüş hızı vardır. Yani rotasyonal ivme\'ye sahiptirler. Bu onların dünyaya düşmesini önlerken, dünyanın kütleçekimi de onların uzaklaşmasını engeller. Uydunun kütlesine ve hızına göre, uydu yörüngeleri farklı olur. Sonuçta tüm uydular bu \"klasik, Newton\" hesaplamaları ile bu denge noktasına oturtulurlar. Modern fizik , Einstein ve diğer çağdaşlarının hesaplamaları da aynı işe yararlar ama hem çok daha karmaşıklardır, hem de işlemlerde o kadr hassasiyete gerek olmadıkça Newton\'unkiler yeterlidir. Şimdi, Bu denge noktasında bulunan nesne-uydu için birbirine zıt vektörel yönlü iki kuvvet birbirini eşitliyor. Bu yörüngenin biraz daha dışına çıktığında, eğer dünya çevresindeki dönüş hızı azalmazsa da uzay boşluğuna fırlıyor. Nesnenimizi bu yörünge sınırının üstünde ele alalım. Bu durumda nesne uzay boşluğunda başı boş serbest halde. Her hangi bir kütlenin çekim veya kütleçöküm alanı içinde değil. Bu durumda nesnenin durumunu, ağırlıksız yani\" serbest düşme\" halinde tanımlıyoruz. \"Serbest Düşme\", ip ucu kelimeniz bu... Soruyu bu açıdan yinelersem; Nesneler NİYE serbest düşme esnasında kütleleri sabit olduğu halde ağırlıksız ? Veya, NİYE küçük nesneler, büyük nesneden yeterince uzakta iken de, o büyük nesnenin merkezinde iken de \"Serbest Düşme\" halinde ? Üçüncü bir bakış açısı ile aynı soru; Bu iki durumun ortak özelliği nedir? (Aslında can alıcı olan bu)

@Burtay Mutlu (shibumi_tr), Serbest düşme halindeki kütleyi neden ağırlıksız tanımlıyorsunuz? Eğer ortada iki kütle varsa, bu iki kütle birbirine göre ağırlıklara sahiptir. Ağırlık = kütle * yer çekimi (G = m * g) Ağırlık denilen kavram aslında sadece ve sadece özel bi tanımlamadır. Gezegenlere özel. Normalde iki kütle arasındaki ilişki kuvvet = kütle * ivme (F = m* a) ile tanımlanır. Ama kütlelerden biri Gezegen olunca, oluşan ivmeye de yer çekimi denir. Kütle ve yer çekiminden meydana gelen kuvvete de ağırlık denir. Nasıl ki ilk hızı sıfır olarak serbest bırakılan iki cisim biri birine kuvvet uygular ve yaklaşırsa, serbest bırakılan gezegen ve nesne de birbirine kuvvet (ağırlık) uygular ve yaklaşır (düşer).

@Ahmet Yılmaz, \"Tek gezegen ve küre kabul edersek en yüksek ağırlık yüzeyinde olur yani madde yoğunluğunun bittiği sınırda. Merkeze yaklaştıkça ve yüzeyden uzaklaştıkça ağırlık azalır.\" Bir üst mesajımda belirttiğim gibi ağırlık özel bir tanımlamadır. Genelinden yola çıkarsanız daha kolay düşünülebilir. G = m * g yerine F = m * a olarak düşünün. Bu noktada sizin \"ağırlık\" dediğin kavrama ben \"kuvvet\" diyerek yorumumu yapacağım. Öncelikle 3 aşamada inceleme yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda, nesnenizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan nesnenize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan ise nesnenize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları nesnenize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda ise nesnenize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Uzaya doğru yine kuvvet oluşmadığından bu durumda da net kuvvet bir önceki \"yüzey\" örneğinde olduğu gibi aynı olur. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde ve dışında çekim kuvveti maksimize olur.

@Ahmet Yılmaz, \"Tek gezegen ve küre kabul edersek en yüksek ağırlık yüzeyinde olur yani madde yoğunluğunun bittiği sınırda. Merkeze yaklaştıkça ve yüzeyden uzaklaştıkça ağırlık azalır.\" Bir üst mesajımda belirttiğim gibi ağırlık özel bir tanımlamadır. Genelinden yola çıkarsanız daha kolay düşünülebilir. G = m * g yerine F = m * a olarak düşünün. Bu noktada sizin \"ağırlık\" dediğiniz kavrama ben \"kuvvet\" diyerek yorumumu yapacağım. Öncelikle 3 aşamada inceleme yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda, nesnemizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan nesnemize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan ise nesnemize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları nesnemize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda ise nesnemize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Uzaya doğru yine kuvvet oluşmadığından bu durumda da net kuvvet bir önceki \"yüzey\" örneğinde olduğu gibi aynı olur. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde ve dışında çekim kuvveti maksimize olur. Zaten formülden görüleceği üzere çekim kuvvetinin (ağırlığın) mesafe ile hiç bir ilişkisi yoktur. Serbest bırakılma durumunda çekim kuvveti (ağırlık) tamamen kütleler ile ilişkilidir.

Öncelikle 3 adet düşünce deneyi yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). Ayrıca ağırlık denilen kavram aslında kütle çekim kuvvetinin gezegen ve üzerindeki nesneler için özel bir tanımlamadır. Bakış açımızı genelleştirirsek; kütle çekim kuvveti, F = G m1 m2 / r^2 \'dir. Bildiğiniz üzere G evrensel sabittir. m2 ise nesnemiz olsun, ve bu da her üç deneyimde sabit olacak. Formülden kolay düşünebilmek adına sabitleri atarsak, F = m1 / r^2 olur. m1 kütlesine sahip r yarıçapında gezegen ve noktasal bir nesnemiz olsun. (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda (söz gelimi %10 yaklaşalım), nesnenizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan (söz gelimi gezegenin %90 kütlesine denk gelsin) nesnenize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan (gezegenin %10 kütlesi) ise nesnenize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. Formülize edersek; F = (0,9*m1-0,1*m1) / (0,9*r)^2 = 0,8*m1 / 0,81r^2 olur ki 0,8 / 0,81 = 0,98 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,98 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %2 azaldığını görürüz. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları (gezegenin %100 kütlesi) nesnenize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. F = 1 * m1 / r^2 olur ki bu da zaten F = m1 / r^2 olur. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda (söz gelimi %10 uzaklaşalım) ise nesnenize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Ancak bu sefer gezegeni oluşturan atomlardan nesnemiz uzaklaştığı için kuvvet azalmaya başlar. F = m1 / (1,1r)^2 = m1 / 1,21r^2 olur ki 1 / 1,21 = 0,82 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,82 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %18 azaldığını görürüz. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde maksimize olup dışında çekim kuvveti azalır. Hesapladığımız çekim kuvvetlerini (ağırlıkları) alt alta özetlersek; (1) F = 0,98 m1/r^2 (2) F = 1 m1/r^2 (3) F = 0,82 m1/r^2

m1 kütlesine sahip r yarıçapında gezegen ve noktasal m2 kütlesine sahip bir nesnemiz olsun. Öncelikle 3 adet düşünce deneyi yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). Ayrıca ağırlık denilen kavram aslında kütle çekim kuvvetinin gezegen ve üzerindeki nesneler için özel tanımlanmış halidir. Bakış açımızı genelleştirerek; kütle çekim kuvveti, F = G m1 m2 / r^2 \'dir. Bildiğiniz üzere G evrensel sabittir. m2 ise nesnemiz olsun, ve bu da her üç deneyimde sabit olacak. Formülden kolay düşünebilmek adına sabitleri atarsak, F = m1 / r^2 olur. (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda (söz gelimi %10 yaklaşalım), nesnenizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan (söz gelimi gezegenin %90 kütlesine denk gelsin) nesnenize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan (gezegenin %10 kütlesi) ise nesnenize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. Formülize edersek; F = (0,9*m1-0,1*m1) / (0,9*r)^2 = 0,8*m1 / 0,81r^2 olur ki 0,8 / 0,81 = 0,98 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,98 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %2 azaldığını görürüz. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları (gezegenin %100 kütlesi) nesnenize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. F = 1 * m1 / r^2 olur ki bu da zaten F = m1 / r^2 olur. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda (söz gelimi %10 uzaklaşalım) ise nesnenize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Ancak bu sefer gezegeni oluşturan atomlardan nesnemiz uzaklaştığı için kuvvet azalmaya başlar. F = m1 / (1,1r)^2 = m1 / 1,21r^2 olur ki 1 / 1,21 = 0,82 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,82 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %18 azaldığını görürüz. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde maksimize olup dışında çekim kuvveti azalır. Hesapladığımız çekim kuvvetlerini (ağırlıkları) alt alta özetlersek; (1) F = 0,98 m1/r^2 (2) F = 1 m1/r^2 (3) F = 0,82 m1/r^2

m1 kütlesine sahip r yarıçapında gezegen ve noktasal m2 kütlesine sahip bir nesnemiz olsun. Öncelikle 3 adet düşünce deneyi yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). Ayrıca ağırlık denilen kavram aslında kütle çekim kuvvetinin gezegen ve üzerindeki nesneler için özel tanımlanmış halidir. Bakış açımızı genelleştirerek; kütle çekim kuvveti, F = G m1 m2 / r^2 \'dir. Bildiğiniz üzere G evrensel sabittir. m2 ise her üç deneyde kullanacağımız kütlesi sabit nesnemiz. Formülden kolay düşünebilmek adına bu sabitleri görmezden gelebiliriz, ve F = m1 / r^2 olur. (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda (söz gelimi %10 yaklaşalım), nesnenizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan (söz gelimi gezegenin %90 kütlesine denk gelsin) nesnenize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan (gezegenin %10 kütlesi) ise nesnenize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. Formülize edersek; F = (0,9*m1-0,1*m1) / (0,9*r)^2 = 0,8*m1 / 0,81r^2 olur ki 0,8 / 0,81 = 0,98 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,98 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %2 azaldığını görürüz. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları (gezegenin %100 kütlesi) nesnenize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. F = 1 * m1 / r^2 olur ki bu da zaten F = m1 / r^2 olur. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda (söz gelimi %10 uzaklaşalım) ise nesnenize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Ancak bu sefer gezegeni oluşturan atomlardan nesnemiz uzaklaştığı için kuvvet azalmaya başlar. F = m1 / (1,1r)^2 = m1 / 1,21r^2 olur ki 1 / 1,21 = 0,82 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,82 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %18 azaldığını görürüz. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde maksimize olup dışında çekim kuvveti azalır. Hesapladığımız çekim kuvvetlerini (ağırlıkları) alt alta özetlersek; (1) F = 0,98 m1/r^2 (2) F = 1 m1/r^2 (3) F = 0,82 m1/r^2

m1 kütlesine sahip r yarıçapında gezegen ve noktasal m2 kütlesine sahip bir nesnemiz olsun. Öncelikle 3 adet düşünce deneyi yapacağım. Nesnemiz gezegenin içinde iken (1), yüzeyinde iken (2) ve dışında iken (3). Ayrıca ağırlık denilen kavram aslında kütle çekim kuvvetinin gezegen ve üzerindeki nesneler için özel tanımlanmış halidir. Bakış açımızı genelleştirerek; kütle çekim kuvveti, F = G m1 m2 / r^2 \'dir. Bildiğiniz üzere G evrensel sabittir. m2 ise her üç deneyde kullanacağımız kütlesi sabit nesnemiz. Formülden kolay düşünebilmek adına bu sabitleri görmezden gelebiliriz, ve F = m1 / r^2 olur. (1)Merkeze doğru yaklaştığınızda (söz gelimi %10 yaklaşalım), nesnenizin bulunduğu yerden gezegenin merkezine doğru tüm atomlardan (söz gelimi gezegenin %90 kütlesine denk gelsin) nesnenize merkeze doğru kuvvet etki eder. Nesnenin bulunduğu yerden gezegenin yüzeyine doğru tüm atomlardan (gezegenin %10 kütlesi) ise nesnenize uzaya doğru kuvvet etki eder. Uzaya doğru oluşan kuvvet merkeze doğru oluşan kuvvetten matematiksel olarak çıkarılacağı için net kuvvet azalmış olur. Formülize edersek; F = (0,9*m1-0,1*m1) / (0,9*r)^2 = 0,8*m1 / 0,81r^2 olur ki 0,8 / 0,81 = 0,98 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,98 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %2 azaldığını görürüz. (2)Yüzeyde ise gezegenin tüm atomları (gezegenin %100 kütlesi) nesnenize kuvvet uygulayarak merkeze doğru çeker. Bu noktada uzaya doğru herhangi bir kuvvet oluşmadığından net kuvvet en büyük halini alır. F = 1 * m1 / r^2 olur ki bu da zaten F = m1 / r^2 olur. (3)Uzaya doğru uzaklaştığınızda (söz gelimi %10 uzaklaşalım) ise nesnenize yine gezegenin tüm atomları tarafından merkeze doğru kuvvet oluşturulur. Ancak bu sefer gezegeni oluşturan atomlardan nesnemiz uzaklaştığı için kuvvet azalmaya başlar. F = m1 / (1,1r)^2 = m1 / 1,21r^2 olur ki 1 / 1,21 = 0,82 sonucuna ulaşırsınız. Bu da F = 0,82 m1 / r^2 olur ki açıkça kuvvetin (ağırlığın) %18 azaldığını görürüz. Sonuç; Gezegenin merkezine doğru çekim kuvveti azalırken, yüzeyinde maksimize olup dışında çekim kuvveti azalır. Hesapladığımız çekim kuvvetlerini (ağırlıkları) alt alta özetlersek; (1) F = 0,98 m1/r^2 (2) F = 1 m1/r^2 (3) F = 0,82 m1/r^2

@Cihan Şenyüz, çok teşekkür ederim. Fizik ve fizikçi... :-)

Cihan Bey, biraz daha zorlayacağım ama; Size göre neden nesneler, kütleçekimin en yüksek olduğu yer olan yüzeyde/sınırda kalmıyor da, daha düşük olduğu \"merkeze doğru\" batma eğilimi gösteriyorlar?

@Burtay Mutlu (shibumi_tr), Öncelikle fizikçi değilim, mühendisim :) Sadece meraklı karakterim beni evreni keşfetme ve anlamaya ittiğinden, ister istemez fiziğe ilgim olmasına neden oldu. Kütleçekim dediğimiz bu etkileşim bir kuvvet ve vektörel yani yöne sahiptir. Bu yönde kütle merkezine doğrudur. Fiziğin en temel formüllerinden F = m a \'dan bildiğiniz üzere ortada bir kütle ve kütleye etki eden kuvvet varsa, a yani ivmelenme vardır. Formülden de çıkarılabileceği gibi bu ivmelenmenin yönü de kuvvetin yönü ile aynı olacaktır. Nesnenin sınırda sabit (a = 0) kalmasını istiyorsak, F = m * 0 \'dan F = 0 olmalıdır ki bu da kütleçekim kuvvetinin sıfır olması demektir. Halbuki kütleçekimimiz sınırda maksimizedir ((: Neticeye baktığınızda serbest bırakılan nesnenin yüzeyden merkeze doğru ivmelenmesi kaçınılmazdır.

Düzeltme; İki önceki mesajımda deney (1) için yaptığım hesapta nesneye uygulanan kuvveti bulurken uzay yönündeki çekim kuvvetinin hesabında yarıçapı, merkeze doğru yöndeki çekimin yarıçapı ile aynı almışım. Halbuki nesnenin uzaya doğru oluşan çekimin kütle merkezine olan uzaklığı farklıdır. Düzeltme yaparak tekrar hesapladım. Hesap daha karmaşık oldu ancak sonuç; F = 0,80 m1/r^2 çıktı. Yani %2 değil %20 ağırlık azaldı.