Ay Nüfusu Hızla Artmak Üzere

Ay'ımızın tek robot sakini Yutu-2, bir düzineden fazla çok uluslu keşif aracı ve iniş aracı şeklinde hak ettiği arkadaşları edinmek üzere. Ayımız, güneş sistemimizde küçük robot bilimcilerle ekip oluşturacak ikinci gök cismi olmak üzere Mars'a katılacak.

Ay'da şu anda, 2019'da Ay'ın yüzeyine inen ve o zamandan beri çok sıkı çalışan ve uydunun yer altı yapısını inceleyen yalnız Yutu-2 yaşıyor.

Artemis III'ün insanlı Ay'a dönüş görevi öncesinde, NASA'nın Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) girişiminin bir parçası olarak önümüzdeki birkaç yıl boyunca oldukça uzmanlaşmış robotlardan oluşan büyük bir ekip iniş yapacak.

İşte yakında uydumuzu evi olarak benimseyecek çalışkan teknoloji parçalarından bazılarına hızlı bir bakış.

 

Asagumo

Uluslararası ekibimizi başlatan Asagumo, 2022'nin sonlarında fırlatılacak. Özel şirket Spacebit tarafından geliştirilen proje, Birleşik Krallık'taki ilk Ay görevinin yanı sıra ilk Ukrayna Ay görevine de işaret edecek.

Sadece 1,5 kilogram ağırlığındaki bu minik başarılı araç, aynı zamanda dört örümcek benzeri bacağının kullanımıyla uydunun yüzeyinde yuvarlanmak yerine yürüyen ilk Ay keşif aracı olacak.

Asagumo'nun görevi, Ay'ın lav tüplerini incelemeyi içerir. Ortam ay sıcaklıklarını ve birikmiş radyasyon dozlarını ölçecek ve termal stabilizasyon sistemlerini test edecek.

Ancak bu zayıf alet kutusu, görev süresi sadece sekiz Dünya günü olduğundan, uzun zaman değil, iyi zaman için burada.

 

Mobil Otonom Arama Platformu (MAPP)

2022'nin sonları, Nokia'nın LTE/4G NASA Devrilme Noktası projesini destekleyen Intuitive Machine'in Nova-C iniş aracının fırlatmasını da görmeli. Ay'ın yakında 4G bağlantısı olabilir.

Nova-C iniş aracındaki MAPP keşif aracı, Ay'ın Güney Kutbu'na inecek ve burada iniş aracı güvenli bir ağ kurmaya çalışacak, keşif aracı ise çeşitli ay yüzeyi koşullarında performans verilerini toplayacak ve ağ iletişim yeteneklerini test edecek.

Yalnızca 12 Dünya günü gibi kısa bir görev süresine rağmen, ekip bir LTE/4G bağlantısı kurmada başarılı olursa, bu, Ay'ın şu anki teknolojik sakinleri, gelecekteki insan kaşifleri ve Dünya'daki kontrol istasyonları için iletişim yeteneklerinde devrim yaratabilir.

 

COLMENA

Önümüzdeki Haziran’da fırlatılacak Meksika'nın COLMENA'sı. İspanyolca'da "kovan" anlamına gelen bir isimle Meksika, Ay'ın yüzeyine beş otonom mini keşif aracından oluşan bir kovan göndermeyi planlamakla ilk ay görevlerinde geri kalmıyor.

Bu robot sürüsü, indikten sonra kapılarını açacak ve keşif araçlarını ay yüzeyinde 9 metre fırlatacak olan bir iniş aracının – kovanın – içinde seyahat edecek. Daha sonra, otonom navigasyon ve yeniden gruplanma yeteneklerini test edebilecekler.

Sadece 60 gram ağırlığında ve 12 santimetre çapında olan bu hafif ekip, Ay'ın Ölüm Gölü olarak da bilinen Lacus Mortis'e iniş yapacak. Bununla birlikte, bu neredeyse ağırlıksız araçlar Ay'ın yüzeyinde seyahat etmek yerine, sıvı benzeri yüzen bir toz tabakası üzerinde seyahat edecek. Burada parçacıkların elektrostatik yükünü test edecek, parçacık boyutlarını ölçecek ve manyetik dalgalanmaları arayacaklar.

 

Lunar Vertex

2024 varış tarihiyle, John Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı ekibi, Ay'ın ünlü girdaplarını incelemek için Lunar Vertex’i tasarladı.

İniş aracı, artan manyetik aktivite alanı Reiner Gamma'ya bırakılacak ve burada alanın içinden 2 kilometreye kadar ilerleyecek güvenilir keşif aracını serbest bırakmayı planlıyor.

Görevin amacı, keşif aracının yerleşik multispektral mikroskobu ve manyetometresini kullanarak yerdeki manyetik anormallikleri analiz etmektir. Bilim insanları, bölgenin regolitini (gevşek yüzey kayası ve toz tabakası) ve bu parçacıkların özelliklerini ölçerek ay girdaplarının başlangıç hikayesini daraltmayı umuyorlar.

Bulguların, Ay'ın manyetik yapısının nasıl çalıştığına ve Ay'ın yapısının diğer gök cisimlerinde bulunan anormallikleri açıklamaya yardımcı olup olmayacağına dair anlayışımızı ilerleteceğini umuyoruz.

 

Uçucu Maddeleri Araştıran Kutup Keşif Aracı (VIPER)

NASA, 2024'ün sonlarında VIPER'i fırlatacak ve 100 Dünya günlük görevi için Ay'ın Güney Kutbu'na bırakılacak.

VIPER'in araştırması, Ay'ın kalıcı olarak gölgelenen bazı kraterlerindeki su buzunun konumu ve konsantrasyonu hakkında veri toplamayı amaçladığından, onu başka bir gök cismi üzerindeki ilk kaynak haritalama seferi yapacak. Keşif aracı, üç spektrometresini ve 1 metre uzunluğundaki matkabını kullanarak Ay'ın yüzeyini kazacak ve ay kutup suyunun kaynağını anlamaya çalışacak.

Görev verileri, bilim insanlarının Ay'ın su gibi değerli kaynaklar için, bir gün Ay üslerinde insan yaşamının sürdürülmesine yardımcı olacak ve potansiyel olarak güneş sistemimizdeki gelecek keşifler için kaynak tedarik edecek, bir merkez olarak ne ölçüde kullanılabileceğini anlamalarını sağlayacak.

 

Anılmaya değenler

Ay'a fırlatılması planlanan çok sayıda inanılmaz teknoloji ile, sadece beş tanesini seçmek neredeyse imkansızdı. Bu yüzden, işte bir grup daha.

Japonya'nın YAOKI'si adını, "kaç kez başarısız olursan ol, tekrar tekrar ayağa kalkmak" anlamına gelen Japon atasözü "Nanakorobi Yaoki"den almıştır. Bu minik keşif aracı, tasarımı, hangi yöne inerse insin hareket etmeye devam etmesine izin verdiği için ayağa kalkmaya devam ediyor. Ekip, Ay üssü inşa etme çabalarına yardımcı olmak için gelecekte bunlardan daha fazlasını göndermeyi umuyor.

Bu arada Avustralya, ilk keşif aracını 2026'da göndermeyi planlıyor. Bu kaynak haritalama görevi, insan keşfini sürdürmek için kullanma umuduyla, ay toprağından oksijen çıkarmayı amaçlıyor.

NASA, 2027'den sonra Ay Arazi Aracı’nı (LTV) göndermeyi planlıyor. Elektrikli araç, Artemis astronotlarının gelişine hazırlık olarak bırakılacak. Ekibin ulaşımını sağlayan araçlar, insansız geçirilen süre için uzaktan da kontrol edilebiliyor.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.