Atomun Ömrü Ayna Kullanılarak Uzatıldı
İsveç’te bulunan Chalmers Teknoloji Üniversitesi’nden araştırmacılar yaptıkları deneyde, yapay bir atomu bir aynanın önünde konumlandırarak normalden 10 kat daha geç bozunmasını sağladı. Ekibin elde ettiği bulgular geçtiğimiz günlerde Nature Physics dergisinde yayımlandı.

Bir atoma enerji aktarıldığında, yani atom uyarıldığında normalde atomun enerji kaybederek başlangıçtaki durumuna dönmesi için bir süre geçmesi gerekir. Bu süreden söz ederken atomun ömrü denir. Araştırmacılar bu deneyde, ayna görevi gören bir kısa devrenin önüne, belli bir uzaklıkta yapay atom yerleştirmiş. Aynaya olan uzaklığı değiştirerek atomun daha uzun ömürlü olmasını sağlayan bilimciler, ayna orada olmadığı zamanki ömrüne göre atomun 10 kata varan bir ek süre kazandığını saptamış.

Yapay atom aslında süper-iletken bir elektrik devresi olup, araştırmacılar tarafından bir atom gibi davranması sağlanmış. Tıpkı doğal bir atom gibi ona enerji yükleyebilir, atomu uyarabilirsiniz. Atom da daha sonra bunu ışık parçacıkları olarak yayımlar. Bu deneyde yayımlanan ışık düşük frekanslı mikrodalga ışık sınıfına giriyor.

Ekip lideri olan Fizik Profesörü Per Delsing şöyle anlatıyor: “Bir atomun yaşam süresini nasıl kontrol edebileceğimizi çok basit bir yolla göstermiş olduk. Atom ile ayna arasındaki uzaklığı değiştirerek, atomun ömrünün uzunluğunu değiştirebiliriz. Atomu aynadan belli bir uzaklığa yerleştirdiğimizde, atomun ömrü gözlemleyemeyeceğimiz kadar uzuyor. Böylece atomu bir aynanın önünde saklayabiliyoruz.” Chalmers’deki deneysel ve kuramsal fizikçilerin ortak çalışması sonucu yapılan deneyde, kuramcılar atomun ömrü ile aynaya uzaklığı arasındaki bağlantıyı formüle etmişler.

“Atomun ölme, yani başlangıçtaki taban durumuna dönme nedeni, kuantum kuramına göre varolması gereken boşluk çalkalanmalarından, yani elektromanyetik alandaki çok küçük değişimlerden etkilenmesidir,” diyor kuramsal fizik grubunun lideri Prof. Göran Johansson. Atom aynanın önüne yerleştirildiğinde, kendisinin aynadaki görüntüsü ile etkileşerek, maruz kaldığı boşluk çalkalanmalarının miktarında değişiklik yaratıyor. Böylece deneyde yapılandırılan düzenek, özellikle ölçülmesi çok güç olan boşluk çalkalanmalarının ölçümü için de iyi bir yöntem sağlamış oluyor.

Kaynak
*Bilimfili - "Atomun Ömrü Ayna Kullanılarak Uzatıldı"
http://bilimfili.com/atomun-omru-ayna-kullanilarak-uzatildi/

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

1 yorum