Araştırmaya Göre Süper Kütleli Kara Delik, Galaksimizin Çevresinde Büyük Baloncuklar Yarattı

Sagittarius A* 'nın - Samanyolu'nun çekirdeğindeki süper kütleli kara delik - Samanyolu düzleminin altında ve üstünde on binlerce ışık yılı boyunca uzanan bir dizi devasa baloncuk oluşturduğuna inanılıyor. Yeni bir çalışma, bunun nasıl olabileceğini açıklamak için bir model önerdi.

On yıldan fazla bir süre önce, NASA'nın Fermi Gamma-Ray Uzay Teleskobu'nu kullanan gök bilimciler, 25.000 ışık yılı boyunca uzanan aşırı sıcak gazdan oluşan geniş yapılar olan Fermi baloncuklarını keşfettiler. Daha yakın zamanlarda, eROSITA gözlemevi, neredeyse 36.000 ışık yılı kadar uzanan eROSITA baloncuklarını tespit etti.

Bu baloncukların kökenleri belirsizdir, ancak galaktik diske göre simetrik olmaları, muhtemel bir suçlu olduğu anlamına gelir: Sagittarius A*.

Nature Astronomy'de bildirildiği gibi, yeni model Fermi Baloncuklarını, eROSITA baloncuklarını ve galaktik merkezi çevreleyen mikrodalga sisini birbirine bağlıyor. Bu senaryoda, tüm bu bileşenler, birkaç milyon yıl önce meydana gelen süper kütleli kara delikten gelen tek bir jet etkinliği olayının sonucudur.

Bir bilgisayar modeli, gazın Samanyolu çevresinde (özellikle çekirdeğinde) nasıl aktığını, bir kara delik tarafından üretilen jetlerin sağlayabileceği enerjiyi, sistemin yer çekimini ve kozmik ışınlar olarak bilinen yüksek enerjili parçacıkların varlığını hesaba kattı.

Tayvan'daki Ulusal Tsing Hua Üniversitesi'nden başyazar Profesör Karen Yang yaptığı açıklamada, "Simülasyonumuz, Samanyolu'ndaki kozmik ışınlar ve gaz arasındaki etkileşimi hesaba katması bakımından benzersizdir. ka

ra deliğin jetleriyle enjekte edilen kozmik ışınlar, genişler ve gama ışınlarında parlayan Fermi baloncuklarını oluşturur. Aynı patlama, gazı Galaktik merkezden uzaklaştırır ve eRosita baloncukları olarak gözlemlenen bir şok dalgası oluşturur. eRosita baloncuklarının yeni gözlemi, kara delik aktivitesinin süresini daha doğru bir şekilde sınırlamamıza ve kendi galaksimizin geçmiş tarihini daha iyi anlamamıza izin verdi.” dedi.

Çalışmaları, Samanyolu'nun merkezinde artan bir yıldız oluşumunu (sözde yıldız patlaması) kabarcıkların nedeni olarak gören alternatif bir görüş için destek bulamıyor. 10 milyon yıl sürmesi için böyle bir olaya ihtiyacı olacak ve simülasyona göre bu kadar uzun süreli bir enerji enjeksiyonu, çarpıcı biçimde farklı yapılar yapacaktı. Bunun yerine kara delik jet senaryosunun sadece 100.000 yıl sürmesi gerekiyor.

Ruszkowski, Michigan Üniversitesi'nden ortak yazar Mateusz, "Bulgularımız, kara deliklerin içinde bulundukları galaksilerle nasıl etkileşime girdiğini anlamamız gerektiği için önemlidir, çünkü bu etkileşim, bu kara deliklerin kontrolsüz bir şekilde büyümek yerine kontrollü bir şekilde büyümesini sağlar. Bu Fermi veya eRosita baloncuklarının süper kütleli kara delikler tarafından yönlendirildiğine inanıyorsanız, bu derin soruları yanıtlamaya başlayabilirsiniz." dedi.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/supermassive-black-hole-created-huge-bubbles-around-our-galaxy-study-reveals/