Amazon Yağmur Ormanları 2050 Yılına Kadar Büyük Ölçekli Küçülme ile Karşı Karşıya Kalabilir

Yeni bir araştırmaya göre, küresel ısınma ve ormansızlaşma gibi insan kaynaklı baskıların bir araya gelmesiyle Amazon yağmur ormanları 2050 yılına kadar kısmen ya da en kötü senaryoya göre tamamen yok olma noktasına gelebilir.

Agence France-Presse'e konuşan başyazar Bernardo Flores, "Potansiyel büyük ölçekli bir kırılma noktasına yaklaşıyoruz ve daha önce düşündüğümüzden daha yakın olabiliriz (hem yerel ölçeklerde hem de tüm sistem genelinde)" dedi.

Bu sonuca ulaşmak için araştırmacılar bilgisayar modellerinden ve geçmiş gözlemlerden elde ettikleri verileri kullanarak dünyanın en büyük yağmur ormanlarını etkileyen beş temel faktörü belirlediler: küresel ısınma, yıllık yağış miktarı, yağış mevsimselliğinin yoğunluğu, kurak mevsimin uzunluğu ve ormansızlaşma.

Daha sonra bu stres faktörlerini analiz ederek yerel, bölgesel veya toplam yıkımı tetikleyebilecek bireysel eşiklerinin nerede olabileceğini ve küçük bir stresin bile ciddi bir ekosistem değişimine neden olabileceği bir " kırılma noktası" oluşturmak için hangi noktada birleşebileceklerini belirlediler.

Araştırmacılar asıl tetikleyicinin tetikleyicilerin kombinasyonu olduğunu buldular; 2050 yılına kadar Amazon yağmur ormanlarının yüzde 10 ila 47'sinin "beklenmedik ekosistem geçişlerini tetikleyebilecek ve potansiyel olarak bölgesel iklim değişikliğini şiddetlendirebilecek" kadar bileşik strese maruz kalacağını tahmin ettiler.

Flores yaptığı açıklamada, "Birbirini izleyen düzensizlikler Amazon'un merkezinde giderek daha yaygın hale geliyor," dedi. "Eğer bu bozulmalar sinerji içinde hareket ederse, batı ve orta Amazon'un nemli ormanları gibi daha önce dirençli olduğu düşünülen alanlarda beklenmedik ekosistem geçişleri gözlemleyebiliriz."

Böyle bir durum meydana gelirse, bu sadece yağmur ormanlarının kendisini etkilemeyecektir. Amazon'daki geniş ağaç toplulukları, iklimi küresel ölçekte etkileyen muazzam bir karbon yutağı görevi görüyor. Ancak ormansızlaşma ve iklim değişikliğiyle birlikte orman, yuttuğundan daha fazla karbonu dışarı atabilir- 2021'de yapılan bir araştırmaya göre bu durum halihazırda gerçekleşiyor olabilir.

Bu durum Amazon yağmur ormanlarının özellikle kısır bir döngüye girmesine yol açabilir.

Araştırmanın eş yazarı Dr. Adriane Esquivel-Muelbert, "Artan sıcaklıkların, aşırı kuraklıkların ve yangınların ormanın işleyişini etkileyebileceğini ve hangi ağaç türlerinin orman sistemine entegre olabileceğini değiştirebileceğini gösteren kanıtlarımız var" dedi.

"Küresel değişimin hızlanmasıyla birlikte, orman kaybının kendi kendini onarmak yerine, kendi kendini güçlendirdiği pozitif geri besleme döngüleri görme olasılığımız artıyor."

Bu içerik IFLSCIENCE’ de yayınlanmıştır.