Akıllı Telefonunuz Yakında Sadece Bir Dokunuşla Kan Basıncınızı Ölçebilir
 Yüksek tansiyon (ya da hipertansiyon) kalp ya da böbrek yetmezliği gibi sağlık sorunları riskini artırıyor, ancak milyonlarca insanda teşhis edilemiyor.

Yeni geliştirilen bir Android telefon uygulaması, bir kişinin kalbi sıkıştıkça atardamarlarındaki basıncı uzaktan tahmin edebiliyor ve özel ekipmana ihtiyaç duymadan bireysel sağlık hakkında potansiyel olarak hayat kurtarıcı ayrıntılar sağlıyor.

Pittsburgh Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğindeki bir ekip tarafından geliştirilen uygulama, modern akıllı telefonlarda bulunan ivmeölçer, kamera ve dokunmatik sensörlerden çeşitli okumalar alarak çalışıyor.

Bireylerin doktora gitmek ya da özel bir cihaz kullanmak yerine bir gün ceplerindeki telefondan faydalanabilecek olması, bu yeniliği özellikle tıbbi bakıma erişimin sınırlı olduğu yetersiz hizmet alan nüfuslar için önemli hale getiriyor.

Pittsburgh Üniversitesi biyomedikal mühendisi Ramakrishna Mukkamala, “Yetersiz hizmet alan nüfuslarda birçok insanın tansiyon ölçme aletlerine, düzenli doktor randevularına erişimi yok, hatta bunun bir sorun olduğunu bile bilmiyorlar- ama akıllı telefonları var” diyor.

Kan basıncı tipik olarak tansiyon aleti adı verilen ve dillere pelesenk olan bir cihaz kullanılarak ölçülür. Şişirilmiş bir manşet, kolun ana arterini sıkıştırarak kapatır ve ardından akışı yavaşça serbest bırakır.

Her kalp atışında basınç, sistolik basınç olarak adlandırılan kasılma ile diyastolik basınç olarak adlandırılan gevşeme arasında değişir. Sistolik basınç, kan basıncı ölçümünde yüksek rakam olarak, diyastolik basınç ise düşük rakam olarak gösterilir.

Bazı dijital cihazlar değişimi otomatik olarak söyleyebilir, ancak doktorlar nabzı dinlemek ve basınçtaki farklılıkları değerlendirmek için bir stetoskop da kullanabilir ve bunu milimetre cıva veya mm Hg olarak kaydedebilir. Sistolik basıncın 130 mm Hg'nin üzerinde olması genellikle takip edilmesi gereken bir durum olarak yorumlanır.

Akıllı telefonlar, geleneksel bir tansiyon manşetinin yaptığı gibi kan akışını durdurmak ve yeniden başlatmak için basınç uygulayamaz. Alternatif bir yaklaşım olarak uygulama, nabız basıncını hesaplamak için yerçekimi kuvvetini ve telefonun dokunmatik ekranındaki parmak basıncı kuvvetini kullanır.

Uygulamayı akıllı yapan şey, kullanıcıların kan akışını değiştirmek için ellerinin konumunu değiştirmelerini ve doğru nabız basıncı okumalarını elde etmek için telefon ekranına bir dizi talimatlı dokunuş uygulamalarını sağlamasıdır.

Pittsburgh Üniversitesi'nden biyomedikal mühendisi Vishaal Dhamotharan, “Yerçekimi nedeniyle, ellerinizi kalbinizin üzerine kaldırdığınızda başparmağınızda hidrostatik bir basınç değişikliği olur ve telefonun ivmeölçerini kullanarak bunu basınçtaki göreceli değişikliğe dönüştürebilirsiniz” diyor.

24 kişi üzerinde yapılan testlerde ve daha büyük bir veri tabanıyla yapılan çapraz karşılaştırmalarda, uygulama yöntemi nabız basıncını yaklaşık 8 mm HG içinde makul bir doğruluk düzeyinde tespit etti. Geliştirme devam ettikçe, uygulamanın doğruluk düzeyi büyük olasılıkla daha da artacaktır.

Araştırmacılar, nabız basıncını bir kan basıncı göstergesi olarak kullanma konusundaki “zihniyeti değiştirmek” için çalışmaları gerektiğini kabul ediyorlar- ancak bu, normal bir akıllı telefon kullanarak bu önemli okumayı yapmak için henüz gördüğümüz en iyi çözüm.

Pittsburgh Üniversitesi'nden biyomedikal mühendisi Sanjeev Shroff, “Herhangi bir harici kalibrasyon gerektirmeyen kan basıncı ölçüm cihazının geliştirilmesi büyük önem taşıyor- böyle bir cihaz şu anda mevcut değil” diyor.

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum